دروز و یا دروزی ها

دروز یک فرقه باطنیه است که به الوهیت خلیفه فاطمی الحاکم بامرالله قائل هستند، اکثر عقاند خویش را از اسماعیلیه گرفته اند، این فرقه به نشتکین دروزی منسوب است، از مصر آغاز کرد ولی به زودی به سوی شام هجرت نمود، عقاید شان مختلط از چندین دین و چندین مکفوره است ، همچنان به لازم بودن مخفی نگهداشتن  افکار خویش عقیده دارند، بنابرآن افکار خویش را میان مردم نشر نمی کنند، حتى به اطفال خویش، تا به سن چهل سالگی نرسند، آنرا نمی آموزند.

دروز و یا دروزی ها
تعریف :
دروز یک فرقه باطنیه است که به الوهیت خلیفه فاطمی الحاکم بامرالله قائل هستند، اکثر عقاند خویش را از اسماعیلیه گرفته اند، این فرقه به نشتکین دروزی منسوب است، از مصر آغاز کرد ولی به زودی به سوی شام هجرت نمود، عقاید شان مختلط از چندین دین و چندین مکفوره است ، همچنان به لازم بودن مخفی نگهداشتن  افکار خویش عقیده دارند، بنابرآن افکار خویش را میان مردم نشر نمی کنند، حتى به اطفال خویش، تا به سن چهل سالگی نرسند، آنرا نمی آموزند.
تأسیس و افراد برازنده :
-محور عقیده دروزی ها همان خلیفه فاطمی است، یعنی: أبو علی المنصور بن العزیز بالله بن المعزلدین الله الفاطمی که ملقب به الحاکم بامر الله بود، سال 375هـ/985م تولد شده و سال 411هـ/1021م کشته شد، وی در افکار، رفتار، و عملکردهای خود شخص شاذ و ناآشنائی بود، خیلی قسی القلب بود و در افکارش تناقض وجود داشت، در مقابل مردم حاقد و کینه توز بود، خیلی زیاد کشتارها  و تعذیب های بی موجب و بی علت نمود.
-مؤسس واقعی و حقیقی این عقیده حمزه بن علی بن محمد زوزنی (375هـ/430هـ) میباشد، و همین شخص بود که در سال 408هـ خدائی الحاکم بامر الله را اعلان نموده به سوی آن دعوت نمود، و کتب عقاید دروزی ها را نیز وی تألیف نموده است، این شخص به نزد دروزی ها چنان از احترام و تقدیس  برخوردار است که حضرت محمد نزد مسلمانان میباشد.
-محمد بن اسماعیل دروزی معروف به نشتکین، که در وقت تأسیس عقاید  دروزی ها با حمزه یکجا بود، ولی وی در اعلان نمودن الوهیت الحاکم عجله نموده سال 407هـ آنرا اعلان کرد که به این سبب حمزه بالایش قهر شده مردم را در مقابلش تحریک کرد، بنابرآن وی به سوی شام فرار نموده آنجا مردم را به سوی مذهب خود دعوت کرد، و فرقهء دروزی ها ایکه منسوب به نام وی است قدم به ظهور نهاد، ولی با وجود آن ایشان وی را، بخاطر آنکه از تعالیم حمزه بیرون شده، لعنت میکنند، بعدا حمزه پلان قتلش را طرح نموده به سال 411هـ به قتل رسید.
-حسین بن حیدره فرغانی معروف به «اخرم» یا « اجدع»، وی  به مذهب حمزه در بین مردم دعوت میکرد.
-بهاء الدین أبو الحسن علی بن احمد سموقی معروف به «الضیف»: وی در زمان غیاب حمزه 411هـ تأثیر زیادی در نشر این مذهب داشت، بسیاری از رساله هایى که به نشر رسانیده اند وی تألیف نموده است، مثل (رسالة التنبیه و التأنیب و التوبیخ) و ( رسالة التعنیف و التهجین) و غیره، و همین شخص است که دروازهء اجتهاد را در مذهب بست، البته بخاطر آنکه اصول وضع شده از جانب وی و حمزه و تمیمی باقی بماند.
-أبو ابراهیم اسماعیل بن حامد تمیمی: داماد و دست راست حمزه در دعوت، که در مرتبه، بعد از حمزه قرار دارد.
از جملهء رهبران معاصر این فرقه:
-کمال جنبلاط: وی از لبنان بوده و رهبر سیاسی میباشد، حزب  التقدمی الاشتراکی «یعنی ترقی اشتراکی» را تأسیس نموده در سال 1977م کشته شد.
-ولید جنبلاط که وی رهبر فعلی شان و جانشین پدرش در رهبری دروزی ها و قیادت حزب میباشد.
-د. نجیب العسراوی رئیس رابطهء دروزی ها در برازیل.
-عدنان بشیر رشید رئیس رابطهء دروزی ها در استرالیا.
-سامی مکارم، وی با کمال جنبلاط در چندین تألیفش که در دفاع از دروزی ها نوشته است، سهم گرفته بود.
افکار و اعتقادات :
-به الوهیت «خدائی» الحاکم بامر الله اعتقاد دارند، وقتیکه وی مرد گفتند: وی غائب شده و باز خواهد گشت .
-از پیامبران و رسولان علهیم السلام بکلی انکار نموده آنهارا «ابلیس ها» نام نهاده اند.
-معتقد اند که مسیح «موعود» همانا رهبر آنان یعنی حمزه  است.
- اهل تمام ادیان دیگر را، عموما و مسلمانان را خصوصا خیلی بد می بینند، خون، مال، و خیانت با ایشان را مباح میدانند.
-به این عقیده اند که دین ایشان تمام آنچه پیش از آن بود منسوخ ساخته است، بنابرآن از تمام احکام و عبادات و اصول اسلام انکار میکنند.
-بعضی از مفکرین بزرگ معاصر شان به سوی هند احرام حج می بندند، البته به این عقیده که عقاید ایشان از حکمت هند سرچشمه گرفته است.
-به تناسخ ارواح قائل اند، و میگویند: ثواب و عقاب توسط نقل کردن روح  از جسد صاحبش به جسد نیکبخت و یا بدبخت میباشد [یعنی اگر مستحق ثواب باشد به بدن نیکبخت و اگر مستحق عقاب باشد به بدن بدبخت نقل میکند].
-از جنت و دوزخ، ثواب و عقاب اخروی منکر اند.
-از قرآن کریم منکر اند و میگویند که این را سلمان فارسی تالیف نموده است، وخودشان قرآن خاصی دارند  بنام «المنفرد بذاته» یعنی کتاب مستقل.
- عقاید خویش را خیلی به زمانه های قدیم نسبت میدهند، و در انتساب به سوی فرعونیهء قدیمه و حکماء قدیم هند افتخار دارند.
- تاریخ به نزد آنان از 408هـ شروع میشود یعنی و قتیکه حمزه الوهیت الحاکم بامر الله را اعلان نمود.
-معتقد اند که قیامت عبارت است از بازگشت حاکم بامر الله که وی ایشان را به سوی از بین بردن کعبه و نابود ساختن مسلمانان و نصارا در تمام اطراف جهان رهبری خواهد کرد، و آنان بر تمام عالم، تا ابد حکومت خواهند کرد و در آن وقت بالای مسلمانان ذلت و جزیه را وضع خواهند نمود.
-عقیده دارند که حاکم پنج پیامبر فرستاده است که عبارت اند از: حمزه، اسماعیل، محمد الکلمه، أبو الخیر و بهاء.
-ازدواج با دیگران، صدقـه کردن بالای آنـان،و کمـک کردن شان را حرام دانسته تعدد زوجات و رجوع در زن طلاق شده را منع میکنند.
-دروزها هیچ کس را در دین خود نمی پذیرند و برای هیچ کس اجازهء خروج از آن نیز نمی دهند.
-دروزی ها های معاصر از ناحیهء دینی به دو بخش تقسیم شده اند چنانچه سابق نیز همینطور بود:
-الف: روحانیون که اسرار این گروه به آنان تعلق دارد، روحانیون نیز به سه بخش تقسیم می شوند: رئیسان، دانشمندان و سخاوتمندان .
ب: جثمانیها : این ها کسانی اند که به امور دنیوی توجه دارند، که این ها نیز بدو قسم تقسیم می شوند: امراء و جهال.
-اما از ناحیهء اجتماعی آنان به سلطنت های موجوده قائل نیستند و بالای ایشان شیخ العقل و نائبان وی مطابق نظام اقطاع دینی حکومت میکنند.
-همان چیزی که فلسفی ها عقیده دارند آنان نیز عقیده مند هستند، از قبیل اینکه: پروردگار شان عقل کلی را خلق نمود و بواسطهء آن نفس کلی پیدا شد و از نفس کلی دیگر مخلوقات بوجود آمد.
-در بارهء اصحاب کرام اقوال زشتی میگفتند که از آن جمله است این گفتهء شان: فحشاء و منکر عبارت اند از ابوبکر عمر.
-پنهانکاری واخفا، از اصول عقاید شان بشمار میرود، این اخفاء و پنهان کاری از باب تقیه نیست و تقیه نیز در دین آن ها مشروع است.
-مناطق آنها خالی از مساجد و ذکر خداوند است با وجود آن گاه گاهی بعضی از آنها بخاطر مصلحت دعوای اسلام را میکند.
-شخص دروزی عقیدهء خودرا تا سن چهل سالگی نمی آموزد و به وی نمی آموزانند و تا این سن که آن به نزدشان سن عقلمندی است مکلف نیز به آموختن نمی باشند.
بعضی کتاب های دروزی ها:
1-ایشان رسایل مقدسه ای دارند بنام رسایل حکمت که تعداد آنها به (111) رساله می رسد و از تألیفات: حمزه، بهاء الدین و تمیمی میباشند.
2-ایشان قرآنی دارند بنام المنفرد بذاته.
3-کتاب النقاط و الدوایر، تألیف عبد الغفار تقی الدین البعقلی که در سال (900هـ) کشته شد.
4-میثاق ولی زمان : این را حمزه ابن علی نوشته است وقتی عقیدهء شخص دروزی برایش آموزانیده شد به همین کتاب از وی تعهد و پیمان گرفته میشود.
5-النقض الخفی: کتابیست که در آن حمزه تمام شرایع را عموما و ارکان پنجگانه اسلام را به طور خاص نقض نموده است.
6-اضواء علی مسلک التوحید: تألیف دکتور سامی مکارم.
ریشه های فکری و اعتقادی:
1-از باطنیه ها بطور عموم و از باطنیه یونانیه، پیروان ارسطو، افلاطون و فیثاغورس بطور خصوص متأثر اند و آنان را سرداران روحی خود می دانند.
2-اکثر معتقدات خود را از گروه اسماعیلیه اخذ نموده اند.
3-از دهری ها نیز در عقیده شان به زندگی ابدی متأثر اند.
4-در تعداد زیادی از افکار و معتقدات خویش از بودائی ها متأثر اند.
5-از بعضی فلاسفه ایران، هند و فرعونی های سابق نیز تاثیر پذیر اند.
انتشار و جاهای نفوذ:
-دروزی ها های امروزی در لبنان، سوریه، و فلسطین زندگی مینمایند.
-اکثریت غالب شان در لبنان اند و تعداد بزرگی از آنها در فلسطین اشغالی اند که تابعیت اسرائیل را اخذ نموده اند و بعضی از آنان در ارتش اسرائیل کار مینمایند.
-آنان دفاتری در برزیل، استرالیا و غیره نیز دارند.
-نفوذ شان در لبنان تحت رهبری ولید جنبلاط خیلی قوی است که در زیر پرچم حزب سوسیالیست ترقی خواه جمع شده اند، آنها در جنگ لبنان نقش بارزی داشتند و دشمنی شان با مسلمانان  برای هیچ کس پنهان نیست.
مراجع:
1-عقیدة الدروز عرض ونقد.            محمد احمد خطیب.
2-اضواء علی العقیدة الدروزیة             احمد الفوزان.
3-اسلام بلا مذاهب                      د. مصطفى الشکعه
4-اصل الموحدین الدروز و               امین طلع.
    اصولهم
5-تاریخ الدعوة الاسماعیلیة                مصطفى غالب.
6-تاریخ المذاهب الإسلامیة                محمد ابوزهره .
7-الدروز و الثورة السوریه                کریم ناشد.
8-طائفة الدروز                           محمد کامل حسین.
9-مذاهب الدروز و التوحید              عبد الله النجار.
10-الدروز: وجودهم، مذهبهم           ابواسماعیل سلیم .
و توطنهم                                     
11-الحرکات فی لبنان إلى                 یوسف ابو شقرا.
عهد المتصرفیة
12-مذاهب الإسلامیین                    عبد الرحمن بدوی.